ASP چیست؟ معرفی زبان برنامه نویسی ASP و کاربردهای آن

ASP مخفف عبارت Active Server Pages است که یک چارچوب و تکنولوژی توسعه‌ی وب از شرکت مایکروسافت برای ساخت وب‌سایت‌ها و برنامه‌های تحت وب است. این تکنولوژی ابتدا در دهه 1990 معرفی شد و از زمان ارائه‌ی نسخه‌های ابتدایی، به یکی از محبوب‌ترین ابزارهای توسعه‌ی وب در محیط ویندوز تبدیل شد.

در ادامه به معرفی نسخه‌های مختلف ASP و تفاوت‌های هر کدام می‌پردازیم:

1. ASP کلاسیک (Classic ASP)

• این نسخه‌ی ابتدایی ASP بود که به زبان VBScript نوشته می‌شد.
• ASP کلاسیک به عنوان یک محیط سمت سرور عمل می‌کرد و به توسعه‌دهندگان امکان ایجاد صفحات داینامیک را می‌داد.
• با استفاده از ASP کلاسیک، برنامه‌نویسان می‌توانستند محتوای صفحات را بر اساس ورودی‌های کاربر یا شرایط سرور تغییر دهند.
• به دلیل محدودیت‌ها و قدیمی بودن، ASP کلاسیک دیگر مورد استفاده‌ی گسترده نیست و مایکروسافت پشتیبانی رسمی از آن را متوقف کرده است.

2. ASP.NET

• ASP.NET در اوایل دهه 2000 معرفی شد و تحول بزرگی در دنیای برنامه‌نویسی وب ایجاد کرد.
• این نسخه بر پایه‌ی .NET Framework بود و از زبان‌های برنامه‌نویسی قوی‌تری مانند C# و VB.NET پشتیبانی می‌کرد.
• ASP.NET به دو روش مختلف کار می‌کند:
  1. وب فرم‌ها (Web Forms): که مشابه ASP کلاسیک بوده و به برنامه‌نویسان امکان ایجاد رابط‌های کاربری سریع با ابزارهای آماده‌ی مایکروسافت را می‌دهد.
  2. MVC (مدل-نما-کنترلر): که یک الگوی طراحی منعطف‌تر برای برنامه‌نویسان حرفه‌ای است و کدنویسی و سازماندهی برنامه را بهبود می‌بخشد.
• ASP.NET امنیت، انعطاف‌پذیری و عملکرد بهتری نسبت به نسخه‌ی کلاسیک دارد و هنوز هم برای توسعه‌ی اپلیکیشن‌های تحت وب سازمانی محبوب است.

3. ASP.NET Core

• ASP.NET Core یک بازنویسی از ASP.NET است که از .NET Core استفاده می‌کند و به شکل متن‌باز ارائه شده است.
• یکی از ویژگی‌های اصلی ASP.NET Core، پشتیبانی از چند پلتفرم است؛ به این معنا که می‌توان برنامه‌های ASP.NET Core را روی ویندوز، لینوکس و مک‌او‌اس اجرا کرد.
• ASP.NET Core بهینه‌تر و سریع‌تر از نسخه‌های قبلی ASP.NET بوده و برای توسعه‌دهندگان امکان استفاده از ابزارهای مدرن مانند Docker و CI/CD را فراهم می‌کند.
• معماری ماژولار ASP.NET Core باعث شده تا توسعه‌دهندگان بتوانند فقط کتابخانه‌ها و اجزایی که نیاز دارند را اضافه کنند.

مزایای استفاده از ASP و ASP.NET

• یکپارچگی با محصولات مایکروسافت: این چارچوب به خوبی با دیگر محصولات و ابزارهای مایکروسافت مانند Visual Studio و Azure یکپارچه شده است.
• پشتیبانی قوی و انجمن فعال: به دلیل محبوبیت ASP.NET، توسعه‌دهندگان زیادی در این حوزه فعال هستند که این امر کمک زیادی به برنامه‌نویسان جدید می‌کند.
• کارایی و امنیت بالا: با ارائه‌ی به‌روزرسانی‌های مکرر توسط مایکروسافت، امنیت و کارایی برنامه‌های ASP.NET همواره به‌روز و قوی باقی می‌ماند.
• پشتیبانی از چند زبان: با ASP.NET می‌توان از زبان‌های مختلفی مانند C# و VB.NET استفاده کرد.

ASP یا **Active Server Pages** یک چارچوب و زبان برنامه‌نویسی سمت سرور است که توسط مایکروسافت برای توسعه و ساخت صفحات وب پویا ایجاد شده است. این فناوری که با نام **ASP Classic** نیز شناخته می‌شود، به توسعه‌دهندگان این امکان را می‌دهد تا صفحات وبی بسازند که بتوانند با پایگاه داده‌ها و منابع دیگر در سرور تعامل کنند.

برخی از کاربردهای ASP

1. ساخت صفحات وب پویا: ASP این امکان را می‌دهد که محتوای صفحات وب بر اساس داده‌ها و درخواست‌های کاربران تغییر کند؛ مثلاً نمایش اطلاعات کاربر پس از ورود به سایت.

2. اتصال به پایگاه داده: یکی از اصلی‌ترین کاربردهای ASP، اتصال و تعامل با پایگاه داده‌هاست. می‌توان با استفاده از ASP اطلاعاتی را از دیتابیس خوانده، به آن اضافه یا ویرایش کرد.

3. ایجاد سیستم‌های ورود و ثبت‌نام: ASP می‌تواند برای ساخت سیستم‌های احراز هویت و ثبت‌نام کاربران استفاده شود.

4. مدیریت سبد خرید و فروشگاه‌های آنلاین: ASP می‌تواند برای ایجاد و مدیریت فروشگاه‌های آنلاین و پیاده‌سازی سبد خرید به‌کار رود.

5. مدیریت فایل‌ها و داده‌ها: ASP این امکان را فراهم می‌کند که فایل‌ها را در سرور ذخیره و مدیریت کند؛ مثلاً بارگذاری فایل‌های کاربران یا تولید فایل‌های گزارش.

جمع‌بندی

ASP و ASP.NET از ابزارهای قدرتمند توسعه‌ی وب هستند که با ارائه‌ی امکانات پیشرفته و سرعت بالا، انتخاب محبوبی برای برنامه‌نویسان محسوب می‌شوند. به خصوص در پروژه‌های بزرگ و سازمانی، ASP.NET Core می‌تواند بهترین انتخاب باشد.